Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’a (TOKİ) YDA İnşaat tarafından inşa edilen Türkiye’nin ilk proton hızlandırıcı tesisi açıldı.
Tesis, İsviçre’deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) yapılan bilimsel çalışmaların benzerleri yapılabileceğinden Türk CERN’i olarak da adlandırıldığı belirtildi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan , TAEK Proton Hızlandırıcı Tesisi’nin açılışını gerçekleştirdi. Açılış törenine bakanlar Taner Yıldız, İdris Naim Şahin ve Veysel Eroğlu da yer aldı.
Erdoğan, Ankara’nın Saray beldesindeki Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Proton Hızlandırıcı Tesisi’nin açılış törenindeki konuşmasına, tesisin yapımında emeği geçenleri kutlayarak başladı.
İnşaatın ele alınarak 9,5 ay gibi kısa sürede tamamlandığını ifade eden Erdoğan, “Ama geçmişine baktığımız zaman 20 yılı aşkın bir süredir başlayan bir süreç” diye konuştu. Yaklaşık 45 milyon liralık bir yatırımla Türkiye’nin anlamlı bir merkeze kavuştuğunu dile getiren Başbakan Erdoğan, “Bu büyüklükte dünyada 20 merkezden bir tanesine ülkemizi kavuşturduk” dedi.
Açılışla büyük bir heyecan, farklı bir gurur yaşadıklarını belirten Erdoğan, Türkiye’nin TAEK Proton Hızlandırıcı Tesisi ile nükleer teknolojiyi, bu teknolojinin ürünlerini üretme noktasında farklı bir boyuta yükseldiğini vurguladı.Nükleer tıp alanında dünyada çok büyük ilerlemelerin olduğunu dile getiren Başbakan Erdoğan, “Bizler de nükleer tıptaki her ilerlemeyi, her gelişmeyi, her cihazı Türkiye’de vatandaşlarımızın hizmetine sunmanın gayreti içindeyiz” diye konuştu.
Tesisin özellikleri
Proton hızlandırıcı tesisi, kısa yarı ömürlü radyoizotop üretiminin yapılması ve elde edilen ürünün, sağlık sektöründe kullanılması amacıyla inşa edildi. Tesisin faaliyete geçmesiyle birlikte, kanser ve kalp hastalıkları başta birçok hastalığın teşhisinde kullanılan ‘izotop’lar artık yurtiçinde üretilecek. TAEK Proton Hızlandırıcısı Tesisi’nde izotopların üretimi ile bu alanda dışa bağımlılık ortadan kalkacak.
Tesis ayrıca, hızlandırıcı teknolojisi alanındaki araştırma ve geliştirme çalışmalarında altyapının oluşturulması açısından da büyük önem taşıyor. Bu tip tesislerin ve laboratuvarların artmasıyla, Türkiye’nin CERN ve benzeri uluslararası etkinliklerde daha fazla söz sahibi olması mümkün olabilecek.
TAEK Proton Hızlandırıcı Tesisi, SANAEM yerleşkesi içerisinde olmasına karşın fonksiyonel özelliğinden dolayı yüksek güvenlikli inşa edildi. Proton Hızlandırıcı Tesisi taban alanı 3 bin 110 metrekare olacak şekilde 2 katlı ve kısmi bodrumlu olarak inşa edildi. Ayrıca proje kapsamında taban alanı 315 metrekarelik trafo ve ısı merkezi ile 2 adet giriş kontrol ünitesi bulunuyor. Bodrum kat, sıvı ve katı atıkların depolanmasına olanak sağlayacak tankların yer aldığı mahal olarak tasarlandı. Biriken atıklar, buradan zemin kata, doğrudan dışarı ile bağlantılı yük asansörü ile çıkartılacak.
